شکاف مهره ستون فقرات یا (به انگلیسی اسپینا بیفیدا Spina bifida) بیماری است که بر ستون فقرات تأثیر می گذارد و معمولاً در بدو تولد آشکار می شود. یک نوع نقص لوله عصبی (NTD) است.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
اگر در دوران جنینی لوله عصبی در تمام طول راه بسته نشود ، Spina bifida می تواند در هر نقطه از ستون فقرات رخ دهد. وقتی لوله عصبی تا انتها بسته نمی شود ، ستون فقرات محافظ نخاع آنطور که باید شکل نمیگیرد و بسته نمیشود. این اغلب منجر به آسیب نخاع و اعصاب می شود.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
Spina bifida ممکن است باعث ناتوانی جسمی و ذهنی شود که از خفیف تا شدید متغیر است. شدت بستگی به موارد زیر دارد:
• اندازه و محل باز شدن در ستون فقرات
•تحت تاثیر قرار گرفتن نخاع و اعصاب آن.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
انواع اسپینا بیفیدا
سه نوع رایج اسپینا بیفیدا عبارتند از:
میلومننگوسل
وقتی مردم در مورد اسپینا بیفیدا صحبت می کنند، اغلب آنها به میلومننگوسل اشاره می کنند. میلومننگوسل جدی ترین نوع اسپینا بیفیدا است. در این شرایط ، یک کیسه مایع از طریق یک سوراخ در پشت نوزاد وارد می شود. بر اساس قسمتی از نخاع و اعصاب در این کیسه هستند و آسیب دیدهاند، این نوع اسپینا بیفیدا میتواند باعث ناتوانی های متوسط تا شدید شود ، مانند مشکلاتی که در نحوه رفتن فرد به دستشویی ، از دست دادن احساس در پاهای فرد و عدم توانایی حرکت دادن پاها تأثیر می گذارد.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
شکاف ستون فقرات
مننگوسل
نوع دیگر اسپینا بیفیدا مننگوسل است. در مننگوسل ، یک کیسه مایع از طریق یک سوراخ در پشت نوزاد وارد می شود. اما ، نخاع در این کیسه نیست. معمولاً صدمه عصبی اندک است یا اصلاً وجود ندارد. این نوع اسپینا بیفیدا می تواند باعث ناتوانی های جزئی شود.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
اسپینا بیفیدا اکولتا
Spina bifida occulta خفیف ترین نوع spina bifida است. گاهی اوقات” اسپینا بیفیدای مخفی “نامیده می شود. یک شکاف کوچک در ستون فقرات وجود دارد ، اما هیچ سوراخ یا کیسه ای در پشت وجود ندارد. نخاع و اعصاب معمولاً طبیعی هستند. بسیاری اوقات ، spina bifida occulta تا اواخر دوران کودکی یا بزرگسالی کشف نمیشود. این نوع اسپینا بیفیدا معمولاً هیچ گونه ناتوانی ایجاد نمی کند.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
تشخیص
Spina bifida را می توان درزمان بارداری یا پس از تولد نوزاد تشخیص داد. Spina bifida occulta ممکن است تا اواخر کودکی یا بزرگسالی تشخیص داده نشود یا هرگز تشخیص داده نشود.
در دوران بارداری
دراین دوران آزمایش های غربالگری (آزمایشات قبل از تولد) برای بررسی وجود اسپینا بیفیدا و سایر نقایص مادرزادی وجود دارد. در مورد هرگونه سوال یا نگرانی در مورد این آزمایش قبل از تولد با پزشک خود مشورت کنید.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
به چند تست غربالگری اشاره میکنیم:
(AFP) alpha-fetoprotein
پروتئینی که نوزاد متولد نشده تولید می کند. این یک آزمایش خون ساده است که میزان AFP را از بدن نوزاد به جریان خون مادر اندازه گیری می کند. سطح بالای AFP ممکن است به این معنی باشد که نوزاد دارای اسپینا بیفیدا است. آزمایش AFP ممکن است بخشی از آزمایشی به نام “صفحه سه گانه” باشد که به دنبال نقص لوله عصبی و سایر مسائل است.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
سونوگرافی
نوعی تصویر از نوزاد است. در برخی موارد ، پزشک می تواند ببیند آیا نوزاد مبتلا به اسپینا بیفیدا است یا دلایل دیگری را که ممکن است سطح بالایی از AFP وجود داشته باشد ، پیدا کند. اغلب می توان اسپینا بیفیدا را با این آزمایش مشاهده کرد.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
آمنیوسنتز
برای این آزمایش ، پزشک یک نمونه کوچک از مایع آمنیوتیک که نوزاد را در رحم احاطه کرده است ، می گیرد. سطوح بالاتر از متوسط AFP در مایع ممکن است به این معنی باشد که نوزاد دچار اسپینا بیفیدا است.
بعد از تولد نوزاد
در برخی موارد ، spina bifida ممکن است تا بعد از تولد نوزاد تشخیص داده نشود.
گاهی تکه ای مویی از پوست یا گودی در پشت نوزاد وجود دارد که اولین بار پس از تولد نوزاد مشاهده میشود. پزشک می تواند از روش های تصویربرداری ، مانند اشعه ایکس ، MRI یا CT استفاده کند تا نمای واضح تری از ستون فقرات نوزاد و استخوان های پشت داشته باشد.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
گاهی اوقات تا زمانی که نوزاد متولد نمی شود ، اسپاین بیفیدا تشخیص داده نمی شود زیرا مادر مراقبت های دوران بارداری را دریافت نکرده است یا سونوگرافی تصاویر واضحی از قسمت آسیب دیده ستون فقرات نشان نمی دهد.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
درمان ها
همه افراد متولد شده با اسپینا بیفیدا نیازهای یکسانی ندارند ، بنابراین درمان برای هر فرد متفاوت خواهد بود. برخی از افراد مشکلاتی دارند که جدی تر از دیگران است. افراد مبتلا به میلومننگوسل و مننگوسل بیشتر از افراد مبتلا به اسپینا بیفیدا اکولتا به درمان نیاز خواهند داشت.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
علل و پیشگیری
ما همه علل ایجاد اسپینا بیفیدا را نمی دانیم. نقش ژنتیک و محیط در ایجاد اسپینا بیفیدا باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد.
با این حال ، می دانیم که راه هایی وجود دارد که خطرتولد نوزادبا اسپینا بیفیدا را قبل و در دوران بارداری کاهش یابد.
اگر باردار هستید یا می توانید باردار شوید ، از نکات زیر برای جلوگیری از ابتلا به اسپاین بیفیدا در نوزاد خود استفاده کنید:
- با نظر پزشکتان روزانه فولیک اسید مصرف کنید.
- با پزشک یا داروساز خود در مورد هرگونه داروی تجویزی و بدون نسخه ، ویتامین ها و مکمل های غذایی یا گیاهی که مصرف میکنید صحبت کنید.
- اگر بیماری دارید – مانند دیابت یا چاقی – قبل از باردار شدن مطمئن شوید که تحت کنترل است.
- از گرم شدن بیش از حد بدن خودداری کنید.
- هرگونه تب را فوراً به پزشک خود اطلاع دهید و در پی درمان آن باشید.
Spina bifida در چند هفته اول بارداری اتفاق می افتد یعنی اغلب زمانی قبل از اینکه یک زن تشخیص دهد که باردار است.
اگرچه اسید فولیک تضمینی برای این نیست که یک زن بارداری سالم داشته باشد، اما مصرف اسید فولیک می تواند به کاهش خطر ابتلا به اسپینا بیفیدا کمک کند.دپارتمان رشد کودک یارا
زندگی با اسپینا بیفیدا
Spina bifida می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. برخی از افراد ممکن است از ناتوانی کمی برخوردار باشند. سایر افراد ممکن است در نحوه حرکت یا عملکرد محدود باشند. برخی از افراد حتی ممکن است فلج شده یا نتوانند راه بروند یا قسمت هایی از بدن خود را حرکت دهند.کاردرمانی خوب در اسلامشهر(کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر)
با این وجود ، با مراقبت مناسب ، اکثر افرادی که تحت تأثیر اسپاین بیفیدا قرار دارند ، زندگی کامل و پرباری دارند.
آدرس و تلفن تماس:02156696094-09352202124
تهران.اسلامشهر.خیابان زرافشان.کوچه اول(احمدپورحسین)پلاک15.کاردرمانی اسلامشهر.گفتاردرمانی اسلامشهر.کلینیک توانبخشی یارا اسلامشهر.
منبع: CDC.gov